જો આપણે ચાલુ નાણાકીય વર્ષ એટલે કે 2024-25 ની વાત કરીએ, તો આમાં પણ પહેલા 9 મહિનામાં એટલે કે એપ્રિલથી ડિસેમ્બર સુધી, ઓનલાઈન અથવા ડિજિટલ માધ્યમ દ્વારા 107 કરોડથી વધુની છેતરપિંડી કરવામાં આવી છે.

છેલ્લા 10 વર્ષમાં દેશમાં ડિજિટલ વ્યવહારોમાં વધારો થયો છે, તેમ ડિજિટલ છેતરપિંડી અને તેનાથી લોકોને થતા નુકસાનમાં પણ વધારો થયો છે. લોકસભામાં પૂછાયેલા એક પ્રશ્નના જવાબમાં નાણાં મંત્રાલયે આપેલી માહિતી અનુસાર, બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓ દ્વારા મળેલી ફરિયાદો મુજબ, જ્યારે વર્ષ 2014-15માં લોકોને છેતરપિંડી દ્વારા 18.46 કરોડનું નુકસાન થયું હતું, ત્યારે ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં ડિસેમ્બર મહિના સુધીમાં આ આંકડો 107 કરોડને વટાવી ગયો છે.

કેટલું નુકસાન થયું ક્યારે

છેલ્લા 10 વર્ષમાં સાયબર છેતરપિંડીને કારણે જનતાને થયેલા નુકસાન અંગે નાણા મંત્રાલય તરફથી લોકસભામાં એક પ્રશ્ન પૂછવામાં આવ્યો હતો. આ પ્રશ્નનો જવાબ આપતાં નાણાં મંત્રાલયે નાણાકીય વર્ષ 2014-15 થી વર્તમાન નાણાકીય વર્ષ સુધીના આંકડા ગૃહ સમક્ષ રજૂ કર્યા છે.

જોકે, નાણા મંત્રાલયે એમ પણ કહ્યું છે કે આવી છેતરપિંડી વિશે મર્યાદિત માહિતી ઉપલબ્ધ છે. ખાસ કરીને એવી માહિતી જે બેંકો અથવા નાણાકીય સંસ્થાઓ પાસે નોંધાયેલા ડેટામાંથી બહાર આવી છે. આ માહિતી અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2014-15માં 18.46 કરોડ રૂપિયાનું નુકસાન નોંધાયું હતું, પરંતુ નાણાકીય વર્ષ 2015-16માં તે વધીને લગભગ 27 કરોડ રૂપિયા થયું. નાણાકીય વર્ષ 2016-17 માં તે લગભગ 28 કરોડ રૂપિયા સુધી પહોંચ્યું અને નાણાકીય વર્ષ 2017-18 માં તે લગભગ 80 કરોડ રૂપિયા સુધી પહોંચ્યું.

સૌથી વધુ છેતરપિંડી 2023-24માં થઈ

આ આંકડો વર્ષ-દર-વર્ષે સતત વધી રહ્યો છે. જો આપણે નાણાકીય વર્ષ 2023-24 ની વાત કરીએ તો આ નાણાકીય વર્ષમાં છેલ્લા 10 વર્ષના ડેટા અનુસાર અત્યાર સુધીના સૌથી વધુ છેતરપિંડીના કેસ નોંધાયા છે અને લોકોને નુકસાન થયું છે. આ નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન લગભગ ૧૭૭ કરોડ રૂપિયાની છેતરપિંડી નોંધાઈ હતી.