દેશના વિદેશી મુદ્રાના ભંડારમાં ઘટાડો થઈ રહ્યો છે. 3 જાન્યુઆરીના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહમાં ભારતનું વિદેશી મુદ્રા ભંડાર 5.69 અબજ ડોલર ઘટીને 634.58 અબજ ડોલર પહોંચી ગયું છે. આ માહિતી ભારતીય રિઝર્વ બેંકે આપી છે. આરબીઆઈએ શુક્રવારે જણાવ્યું હતું કે, પાછલા સપ્તાહમાં વિદેશી મુદ્રા 4.112 બિલિયન ડોલર ઘટીને 640.279 બિલિયન ડોલર થયું હતું. આની પાછળનું કારણ ડોલર સામે ભારતનો રૂપિયો સતત નબળો પડી રહ્યો છે. ભારતીય ચલણને સંભાળવા માટે રિઝર્વ બેંકનો પ્રયાસ છે. આ માટે, રિઝર્વ બેંક વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં હસ્તક્ષેપ કરે છે અને તેનું પુનર્મૂલ્યાંકન પણ કરે છે.
વિદેશી વિનિમય અનામતને વિદેશી વિનિમય અનામત અથવા ફોરેક્સ અનામત પણ કહેવામાં આવે છે. ગયા વર્ષે સપ્ટેમ્બરના અંતમાં, દેશનું વિદેશી મુદ્રા ભંડાર વધીને 704.885 બિલિયન ડોલરના સર્વકાલીન ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચી ગયો હતો. વિદેશી મુદ્રાને ફોરેન એક્સચેન્જ રિઝર્વ અથવા ફોરેક્સ રિઝર્વ પણ કહેવામાં આવે છે. ગયા વર્ષે સપ્ટેમ્બરના અંતમાં, દેશનું વિદેશી મુદ્રા ભંડાર વધીને 704.885 બિલિયન ડોલરના સર્વકાલીન ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચી ગયો હતો. શુક્રવારે જાહેર કરાયેલા આંકડા અનુસાર, વિદેશી ચલણ ભંડારનો મુખ્ય ઘટક, વિદેશી ચલણ સંપત્તિ, 3 જાન્યુઆરીએ પૂરા થયેલા સપ્તાહમાં 6.44 અબજ ડોલર ઘટીને 545.48 અબજ ડોલર થઈ ગઈ છે. વિદેશી ચલણ સંપત્તિમાં વિદેશી મુદ્રા અનામતમાં રાખવામાં આવેલા યુરો, પાઉન્ડ અને યેન જેવા બિન-યુએસ ચલણોમાં વધઘટની અસરનો પણ સમાવેશ થાય છે. રિઝર્વ બેંકે એ પણ માહિતી આપી હતી કે, આ અઠવાડિયા દરમિયાન દેશનો સોનાનો ભંડાર 824 મિલિયન ડોલર વધીને 67.092 બિલિયન ડોલર થયો છે. આરબીઆઈએ પણ માહિતી આપી હતી કે, સ્પેશિયલ ડ્રોઇંગ રાઇટ્સ 58 મિલિયન ડોલર ઘટીને 17.815 બિલિયન ડોલર થયા છે. રિઝર્વ બેંકના ડેટા અનુસાર, 3 જાન્યુઆરીના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહમાં આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળ સાથે ભારત સ્થિતિ ઘટીને 4.199 બિલિયન ડોલર થઈ ગઈ છે.
દેશના આર્થિક સ્વાસ્થ્યનું માપદંડ કહેવાતા વિદેશી મુદ્રા ભંડાર હંમેશા ભરેલો રહે તે મહત્વપૂર્ણ છે. તેના ઘટાડાને કારણે દેશને ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે. માલ અને સેવાઓની આયાતના બિલ ચૂકવવામાં મુશ્કેલી પડી રહી છે, વિદેશથી લીધેલા દેવા ચૂકવવામાં પણ મુશ્કેલી પડી રહી છે. તેના ઘટાડાને કારણે, દેશનું ચલણ પણ ઘટવા લાગે છે. વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં ઘણા દેશોના ચલણોનો સમાવેશ થાય છે, પરંતુ તેમાં ડોલર સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. કારણ કે, વિશ્વમાં મોટાભાગનો વેપાર ફક્ત યુએસ ડોલરમાં જ થાય છે.