અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ટેરિફની જાહેરાત કરી છે. ગઈકાલે કરવામાં આવેલી આ જાહેરાત સાથે નિષ્ણાતોએ મંદી અંગે ચિંતા કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ ટેરિફની દુનિયા પર નોંધપાત્ર અસર પડશે. જે કોવિડ પછી ફુગાવામાં થયેલા વધારામાંથી ભાગ્યે જ બહાર આવી રહી છે. ટ્રમ્પે ભારત પર 26 ટકા ટેરિફ લાદવાની વાત કરી છે.

ટ્રમ્પે ગઈકાલે લગભગ તમામ આયાત પર 10 ટકા ટેરિફની જાહેરાત કરી હતી. તેમણે આ આદેશને અમેરિકા માટે 'આર્થિક સ્વતંત્રતાની ઘોષણા' ગણાવ્યો છે. તેમણે ભારત માટે 26 ટકાના પારસ્પરિક ટેરિફ 'છૂટ'ની જાહેરાત કરી. ચીન પર હવે 34 ટકા ટેરિફ લાગશે જ્યારે યુરોપિયન યુનિયન પર 20 ટકા ટેરિફ લાગશે. જાહેરાત થતાં જ ટેરિફ તાત્કાલિક લાગુ થઇ ગયા. તેમણે આ પ્રસંગને ‘મુક્તિ દિવસ’ તરીકે વર્ણવ્યો.

પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર, રોઝનબર્ગ રિસર્ચના સ્થાપક અને પ્રમુખ અર્થશાસ્ત્રી ડેવિડ રોઝનબર્ગ કહે છે કે ટેરિફના તાજેતરના રાઉન્ડથી 2025 ના અંત સુધીમાં મંદીની શક્યતા વધી ગઈ છે. અહેવાલ મુજબ, નોમુરા રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી તાકાહિદે કિયુચીએ જણાવ્યું હતું કે ટ્રમ્પના ટેરિફ વૈશ્વિક મુક્ત વેપારને નષ્ટ કરવાની ધમકી આપે છે, જેનું નેતૃત્વ અમેરિકા બીજા વિશ્વયુદ્ધથી કરી રહ્યું છે.

ફ્રાન્સની ઇનસીડ બિઝનેસ સ્કૂલના મેક્રોઇકોનોમિસ્ટ એન્ટોનિયો ફાટાસે જણાવ્યું હતું કે હું આને યુ.એસ. અને વૈશ્વિક અર્થતંત્રના ખરાબ પ્રદર્શન, વધુ અનિશ્ચિતતા અને સંભવતઃ મંદી તરફ દોરી જતું માનું છું.

ફિચ રેટિંગ્સમાં યુએસ ઇકોનોમિક રિસર્ચના વડા ઓલુ સોનોલાએ જણાવ્યું હતું કે ટ્રમ્પ દ્વારા લાદવામાં આવેલા વૈશ્વિક ટેરિફથી તમામ આયાત પર યુએસ ટેરિફ દર 22 ટકા સુધી વધી જશે, જે 2024 માં ફક્ત 2.5 ટકા હતો. તેમણે કહ્યું કે આ ફક્ત યુએસ અર્થતંત્ર માટે જ નહીં પરંતુ વૈશ્વિક અર્થતંત્ર માટે ગેમ ચેન્જર છે અને ઘણા દેશો મંદીનો ભોગ બની શકે છે.

મહત્વપૂર્ણ વાત એ છે કે, જો ટેરિફ અમેરિકાને મંદીમાં ધકેલી દે છે તો તેની સૌથી મોટી અસર વિકાસશીલ દેશો પર પડશે જેમનું નસીબ વિશ્વની સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા સાથે જોડાયેલું છે.

ટ્રમ્પના ટેરિફથી વૈશ્વિક બજારમાં હલચલ મચી ગઈ છે. રોકાણકારો ચિંતિત છે કે ટેરિફ વૈશ્વિક અર્થતંત્રની પ્રગતી પર રોક લગાવશે, કોર્પોરેટ કમાણીને નુકસાન પહોંચાડશે અને ફુગાવો વધારશે. ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર કેપિટલ એડવાઇઝર્સના સીઈઓ જય હેટફિલ્ડ કહે છે કે આ બજારની અપેક્ષા મુજબની સૌથી ખરાબ પરિસ્થિતિ છે અને તે અમેરિકાને મંદીમાં ધકેલી દેવા માટે પૂરતું છે અને તેથી ભવિષ્ય નબળું છે.

ખાસ વાત એ છે કે જ્યારે ટ્રમ્પે 10 ટકા બેઝલાઇન ટેરિફની વાત કરી ત્યારે પણ રોકાણકારોને થોડી રાહત થઈ હતી પરંતુ બાદમાં તેમણે કેટલાક દેશો પર વધુ ટેરિફ લાદવાની જાહેરાત કરી. નિષ્ણાતો માને છે કે અમેરિકાના વેપારી ભાગીદારો બદલો લેશે, સાયકલથી લઈને વાઇન સુધીની દરેક વસ્તુના ભાવમાં વધારો કરશે.