દરેક તહેવારોની જેમ આ વખતે પણ મકરસંક્રાંતિ પર મોંઘવારીનો માર જોવા મળે છે: પતંગ અને દોરી જેઓ આ તહેવારનું જીવન છે તે આ વર્ષે 25 થી 30 ટકા મોંઘા થયા છે

નવા વર્ષની શરૂઆત સાથે જ પતંગ પ્રેમીઓ મકડસંક્રાંતિની રાહ જોવા લાગે છે. લોકો હાથ વડે આકાશમાં પતંગ ઉડાડવાની ઈચ્છા સાથે મકરસંક્રાંતિની તૈયારીઓ ભારે ઉત્સાહથી કરે છે, પરંતુ આ વખતે મકરસંક્રાંતિ પર મોંઘવારીની અસર સ્પષ્ટપણે જોવા મણે છે. સામાન્ય રીતે જે પતંગો દર વર્ષે 5 થી 7 ટકા મોંઘા થતા હતા તે આ વખતે 30 ટકા મોંઘા થયા છે.

બુકિંગ દ્વારા માલ ખરીદ્યો

દોરી અને પતંગની જેટલી માંગ છે તેના કરતાં સપ્લાય અનેકગણી ઓછી છે. આ કારણે તેની કિંમતમાં 30 ટકાનો વધારો થયો છે. ઘણા છૂટક વેપારીઓએ દિવાળી પર જ પતંગ અને દોરાની બુકીંગ કરી હતી. દિવાળી સમયે બુકિંગ કરીને આખો સ્ટોક અનામત રાખ્યો હતો. અગાઉ દિવાળી સમયે કરેલ ખરીદી વખતે તેની કિંમત 20 ટકા વધી હતી જે હવે 30 ટકા વધી ગઈ છે. પતંગોના ભાવમાં વધારો થવાનું મુખ્ય કારણ કાગળના ભાવ આસમાને છે. ખાસ કરીને પતંગના કાગળ આઉટ ઓફ સ્ટોક થઈ ગયા છે, જેનું પરિણામ પતંગના વધેલા ભાવમાં જોવા મળી રહ્યું છે. પતંગ સાથે સ્પધર્િ કરવા માટે દોરીના ભાવમાં પણ અનેકગણો વધારો થતો જોવા મળી રહ્યો છે.

ડુપ્લિકેટ દોરીથી પરેશાન છે

બીજા બધાની જેમ ગુજરાતમાં મકરસંક્રાંતિ પર પતંગની સાથે ઉડાડવામાં આવતી પતંગની દોરીઓ પણ ડુપ્લીકેટમાં આવવા લાગી છે. હવે સૌથી વધુ માંગ ધરાવતી પતંગની દોરીની બ્રાન્ડની નકલો પણ બજારમાં આવવા લાગી છે. આ વાત ત્યારે સામે આવે છે જ્યારે ગ્રાહક દુકાનદાર પાસે આવે છે અને કહે છે કે આ બ્રાન્ડનો દોરો અન્ય જગ્યાએ ખૂબ સસ્તા ભાવે મળે છે, તો તમે કેમ આપતા નથી? જે વાસ્તવમાં શક્ય નથી. દોરી ઓરિજિનલ છે કે નહીં એનો સચોટ નિર્ણય ક્યાં તો તેને વેચનાર દુકાનદાર દ્વારા અથવા તે ગ્રાહક દ્વારા કરી શકાય છે જેમણે તેનો અગાઉ ઉપયોગ કર્યો છે.

આ વખત નવું શું છે

આ વખતે મકરસંક્રાંતિ પર બજારમાં ઘણી નવી વસ્તુઓ આવી છે જેમ કે ચકરી જે બટનની મદદથી આપોઆપ ફરે છે, જેને ઈલેક્ટ્રીક ચક્રી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, પતંગની નીચે લટકતી ઈલેક્ટ્રીક ટાઈ જે રંગબેરંગી લાઈટોથી ઝગમગી ઉઠે છે. ચાર લાકડીઓની પતંગ, અંધારામાં ચમકતી છત્રી, હનુમાન જી, સ્પાઈડર મેન, ભૂત અને અન્ય ઘણા પ્રકારના લાઈટોથી ઝગમગાતા માસ્ક, ઉંદર અને બિલાડી સાથે બાળકોના માથાની ટોપીઓ વગેરે.

એક સમય હતો જ્યારે પતંગ ઉડાવવાની દોરી 10 રૂપિયામાં મળતી હતી, હવે મોંઘવારીને કારણે બ્રાન્ડના નામે 1000 રૂપિયા સુધીની દોરી પણ મળે છે. પતંગના ભાવની સ્થિતિ પણ આવી જ છે. ગુજરાતના નડિયાદ અને ખંભાત પતંગ માટે ખૂબ પ્રખ્યાત છે પરંતુ ખંભાતના પતંગો બધાને પાછળ છોડીને મોંઘા થઈ રહ્યા છે. અને નવાઈની વાત એ છે કે આટલા મોંઘા ભાવ હોવા છતાં બજારમાં માલની ભારે અછત છે.

ચાઈનીઝ દોરી દારૂની જેમ વેચાય છે

સૂત્રોના જણાવ્યા પ્રમાણે જે રીતે પ્રતિબંધ હોવા છતાં છૂપી રીતે દારૂ મળે છે તેવી જ રીતે ચાઈનીઝ દોરી પણ પ્રતિબંધ હોવા છતાં છૂપી રીતે વેચાઈ રહ્યો છે. જો કે વહીવટીતંત્ર નિયમિતપણે આ માટે વેપારીઓનું ચેકિંગ કરી રહ્યું છે, પરંતુ જે લોકો ચાઈનીઝ દોરી વેચી રહ્યા છે તેઓ ચેકિંગ કરતા બે ડગલાં આગળ છે. પ્રતિબંધ હોવા છતાં પણ ખરીદદારોને ચાઈનીઝ દોરી મળી રહ્યો છે. દર વર્ષે પોલીસની ટીમ સાથે મહાનગરપાલિકાની ટીમ સર્ચ ઓપરેશન હાથ ધરીને ચાઈનીઝ દોરી શોધવાની ઔપચારિકતા પૂરી કરે છે. વેપારીઓનું કહેવું છે કે અત્યાર સુધી જે ખૂબ જ આકર્ષક અને મોટા પતંગો જે ડ્રેગન, ગરુડ અને અન્ય પક્ષીઓના રૂપમાં વેચાતા હતા તેને મહાનગરપાલિકાની ટીમ દ્વારા નાશ કરવામાં આવી હતી અને આ પતંગ ચીનની હોવાનું કહીને વેચવાની ના પાડી છે. હવે એ સમજની બહાર છે કે શું ચાઈનીઝ પતંગો પણ ચાઈનીઝ દોરીની જેમ બજારમાં જોવા મળતી હતી ?